Queirello(-proumierenco)
Carex praecox
Cyperaceae
Àutri noum : Moutouso, Sagneto.
Noms en français : Laîche précoce, Laîche de Schreber.
Descripcioun :Aquesto queirello, proun raro, trachis dins li pelouso sablouso un pau umido, souvènt proche d'aigo. Es uno planto primo souvènti fes torso que fai un rizoumo di proun ramifica. Se recounèis à si pichòtis espigueto que caupon de flour masclo à la baso e femello emé dous estigmate en aut. Lis escaumo soun brunello amé de uno costo pu claro e acabado pèr uno arèsto. Avisas-vous que i'ague un pichot mameloun au bout dis antèro que dèvon faire mens de 2 mm. Coumpara emé la queirello-divisado que ié sèmblo proun.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 10 à 30 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Carex
Famiho : Cyperaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1 à 2,5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1000 m
Aparado :
Vo
Abriéu à jun
Liò : Tepiero sablouso
- Ribo d'aigo
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Érousiberiano-Sud
Ref. sc. : Carex praecox Schreb., 1771
Aliguié
Sorbus aria
Rosaceae
Àutri noum : Aligié, Aliguié rouge, Alouchié, Ariguié, Aubaliguié.
Noms en français : Alisier blanc, Alouchier.
Descripcioun :L'aliguié o aligié es un pichot aubre coumun de colo e mountagno. Li fueio soun entiero, dentado e proun blanco dessouto. Li bourroun pegon pas jamai. Li fru rouge deforo e jauno dedins soun manjadis.
Usanço :"Leis aligié fan de pigno de fruit jaune aqui, quand soun madur [...], leis auceloun òu manjon bèn acò ; es un aubre que pouò veni gros." (D. Camatte, Senès in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li fru (alijos), soun astringènt, devènon manjadis un cop a jala. A passa tèms, di tèms de carestié, lis alijo secado e mòuto, mesclado à la farino d'òrdi, servien à faire de pan.
Port : Aubre
Taio : 2 à 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Sorbus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai
Liò : Fourèst claro
- Faio
- Blachiero
- Roucaio
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Mediterranenco-Atlantico
Ref. sc. : Sorbus aria (L.) Crantz, 1763